هنر

شما در این آموزش به طور کامل با مراحل ساخت یک بازی آشنا شده و در نهایت می‌توانید به سراغ یادگیری مهارت‌ها و تخصص‌های لازم برای ورود به این حرفه بروید.

یک بازی از اجزا و بخش‌های بسیار زیادی تشکیل شده است، گرافیک خوب، داستان سرگرم‌کننده، سناریو جذاب، صداگذاری مناسب، اصول روانشناختی و… بنابراین شما هرگز بدون وجود یک تیم نمی‌توانید موفقیت چشم‌گیری داشته باشید، پس توصیه می‌کنیم در اولین قدم به دنبال تشکیل یک تیم علاقه‌مند باشید!

گام اول: به کارتان علاقه داشته باشید

شما برای بازی‌ساز شدن مسیر پرپیچ و خمی را پیش‌رو دارید، تنها با این تفکر که چون بازی کردن را دوست دارم پس می‌توانم وارد حرفه‌ی بازی‌سازی شوم، وارد این کار نشوید، چراکه به سرعت خسته شده و دست از تلاش می‌کشید.

اگر واقعا به ساخت و طراحی بازی علاقه دارید باید در این مسیر ثابت‌قدم باشید، بازی‌سازی احتیاج به تلاش و پشتکار فراوانی دارد، باید بتوانید در کنار یک تیم فعالیت کنید، پس در اولین مرحله آستانه‌ی صبر و تحمل خود را افزایش داده و سپس ادامه‌ی این آموزش را مطالعه کنید!

گام دوم: زبان انگلیسی خود را تقویت کنید

خواسته یا ناخواسته زبان دنیای آی‌تی زبان انگلیسی است، شما در این مسیر باید با افراد مختلفی تعامل داشته باشید، بسته‌های نرم‌افزاری مورد نیازتان را از وبسایت‌های مرجع دریافت کنید و در مراحل ساخت بازی چالش‌ها و مشکلاتتان را حل کنید، بنابراین برای موفقیت سریع‌تر در این مرحله سعی کنید زبان انگلیسی خود را تقویت کرده تا بتوانید زودتر از هرکس دیگری به منابع جدید و دست اول دسترسی داشته‌باشید.

گام سوم: با یک زبان برنامه‌نویسی آشنا شوید

هرچند امروزه با وجود موتورهای بازی‌سازی مانند یونیتی (Unity) ساخت و ایجاد بازی‌ها خیلی ساده‌تر از قبل شده اما شما همچنان برای ساخت یک بازی مناسب و قابل قبول باید بتوانید بخش‌هایی از بازی را با استفاده از برنامه‌نویسی یا اسکریپت‌نویسی کنترل کنید، در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت، اما در این مرحله لازم است آشنایی مقدماتی با مفاهیم برنامه‌نویسی داشته باشید.

گام چهارم: تیم‌سازی کنید

همانگونه که در ابتدای مقاله گفتیم، یک بازی از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است، احتمالا شما به تنهایی از پس ایجاد و طراحی تمامی بخش‌ها برنخواهید آمد، پس سعی کنید در اولین فرصت با چند نفر دیگر همراه شوید، کسی که ذوق و سلیقه‌ی هنری داشته و بتواند المان‌های گرافیکی بازی را به خوبی طراحی کند، شخص دیگری داستان و سناریوی بازی را تهیه کند، دیگری برنامه‌نویسی‌ها را انجام دهد، بدین ترتیب شما می‌توانید یک بازی با کیفیت و پرطرفدار ارائه کنید.

گام پنجم: ایده‌پردازی کنید

پس از تیم‌سازی وقت آن است که یک ایده‌ی تازه و خلاقانه برای ساخت بازی پیدا کنید، این روزها مارکت‌ها نرم‌افزاری پر شده است از بازی‌های تکراری و بدون خلاقیت، اگر می‌خواهید در این حرفه موفق باشید باید بتوانید ایده‌های خلاقانه و جذابی را به کاربران ارائه کنید، البته به این نکته نیز توجه باشید باشید که بازی شما نباید سرشار از المان‌های پیچیده و گیج‌کننده باشد، این نکته را به یاد داشته باشید که کاربران موبایلی به بازی‌های ساده علاقه‌ی بیشتری نشان می‌دهند.

این روزها افراد زیادی علاقه‌مند به بازی‌های موبایلی هستند، پیر و جوان، پسر و دختر، پس سعی کنید تا حد امکان علایق و سلیقه‌ی تمامی این افراد را در طراحی و ساخت بازی خود در نظر بگیرید، در این مرحله می‌توانید با افراد مختلف مصاحبه کنید، نظرسنجی انجام دهید و بازی‌های پرطرفداری که تا به حال منتشر شده و تعداد نصب‌های بالایی دارد را بررسی کرده و از آن‌ها ایده بگیرید.

با انجام مراحل بالا شما برای تولید یک بازی آماده‌اید، حال وقت آن است که وارد مرحله‌ی هیجان‌انگیز کار شده و شروع به ساخت بازی کنیم!

برای این منظور شما می‌توانید از موتور‌های بازی‌سازی قدرتمندی مانند یونیتی استفاده کنید، شرکت‌های بزرگ بازی‌سازی مانند یوبی‌سافت و نینتندو نیز بازی‌هایی را با استفاده از این ابزار خلق کرده‌اند، پس شما نیز می‌توانید با خیال راحت به یونیتی اعتماد کرده و از آن استفاده کنید، بیایید کمی بیشتر با این موتور بازی‌سازی آشنا شویم.

موتور بازی‌سازی یونیتی چیست؟

همانطور که از نامش پیداست محیطی را برای شما فراهم می‌کند تا بتوانید تمام موارد مورد نیاز برای ساخت یک بازی را به صورت یکجا در کنار هم داشته باشید، یونیتی قسمتی را برای ایجاد طرح‌ها و کارکترهای بازی در اختیار شما قرار می‌دهد، همچنین بخشی وجود دارد که شما می‌توانید در آن برنامه‌نویسی کرده و جذابیت بیشتری به بازی خود بدهید.

آیا برای کار با یونیتی باید برنامه‌نویس باشیم؟

در پاسخ به این سوال می‌توان گفت بله و خیر!

اگر قصد دارید یک بازی بسیار ساده ایجاد کنید احتیاجی به کدنویسی نخواهید داشت (البته با استفاده از سایر موتورهای بازیسازی)، اما برای ساخت یک بازی قابل قبول باید بتوانید در حد نیاز خود برنامه‌نویسی انجام دهید، البته نگران نباشید چراکه این موتور بازی‌سازی از دو زبان قدرتمند #C و جاوا اسکریپت پشتیبانی می‌کند و شما می‌توانید بازی خود را با هردوی این زبان‌ها برنامه‌نویسی کنید.

بررسی نقاط ضعف و قوت یونیتی:

موتور بازی‌سازی یونیتی رایگان است، همچنین بازی‌های معروفی چون Super Mario Run و Pokémon Go را در کارنامه‌ی خود دارد، همانطور که گفتیم شرکت‌های بزرگ بازی‌سازی نیز از این ابزار برای تولید بازی‌های خود استفاده می‌کنند.

یونیتی از پس انجام هرکاری بر می‌آید!

در حال حاضر این موتور بازی‌سازی قادر به ایجاد بازی‌های ۲ بعدی

و ۳ بعدی است، همچنین در اکثر پلتفرم‌ها نیز قابل اجراست، شما می‌توانید بازی‌ها موبایلی متعددی را با این موتور بازی‌سازی قدرتمند برای خود خلق کنید.

همانطور که گفتیم یونیتی علاوه‌بر ابزارهای از پیش آماده‌ای که برای ساخت بازی‌ها در اختیار شما قرار می‌دهد از برنامه‌نویسی نیز پشتیابی می‌کند و شما قادر به ساخت هرنوع بازی خواهید بود.

از آنجایی که یونیتی بسیار قدرتمند است بنابراین برای ساخت یک بازی به یک تیم حرفه‌ای نیز احتیاج دارد، به همین دلیل در مراحل قبلی به شما گفتیم تیم‌سازی را جدی بگیرید، انجام مدل‌سازی‌های ۳ بعدی و گرافیکی، صداگذاری‌ها، برنامه‌نویسی و… به تنهایی کار چندان آسانی نخواهد بود، پس همواره سعی کنید با یک تیم همراه باشید.

برای دانلود و نصب یونیتی می‌توانید به وبسایت رسمی Unity مراجعه کنید.

البته ابزارهای دیگری نیز برای ساخت بازی در دسترس هستند، به عنوان مثال می‌توانید به Game Maker Studio که برای ساخت بازی‌های دوبعدی فوق‌العاده است مراجعه کنید، اما پیشنهاد ما برای ساخت بازی‌های موبایلی خلاقانه همچنان یونیتی است!

حال که با پیش‌نیاز‌ها و ملزومات فنی برای ساخت یک بازی موبایل آشنا شدیم بد نیست به بررسی نکاتی بپردازیم که می‌توانند باعث موفقیت بیشتر بازی شما شوند.

چگونه یک بازی موبایل موفق بسازیم؟

شاید ساخت یک بازی کار چندان دشواری نباشد، اما مطمئنا ساخت یک بازی موفق به این سادگی‌ها نخواهد بود، اما با رعایت این نکات می‌توانید شانس موفقیت بازی خود را شدیدا افزایش دهید:

برای بازی خود داستان در نظر بگیرید

یکی از دلایلی که باعث می‌شود کاربران به بازی شما علاقه‌مند شوند، داشتن هدف در بازی است، شاید اگر یک هدف و داستان جذاب برای بازی خود در نظر گرفته باشید بتوانید افراد وفادار بیشتری را به بازی خود جذب کنید، بنابراین انتخاب یک داستان مناسب می‌تواند به موفقیت بازی شما کمک کند.

بازی خود را اعتیاد آور بسازید!

اگر می‌خواهید گیمیرها بازی شما را به صورت مداوم دنبال کنند سعی کنید آن را تا حدودی اعتیاد آور خلق کنید، یک بازی آسان و سرگرم کننده که در آن به مرور سطح دشواری مراحل افزایش می‌یابد یکی از رهکارهاییست که می‌تواند منجر به اعتیاد آور بودن یک بازی شود!

پلتفرم مناسبی را برای بازی خود برگزینید

سعی کنید، بازار هدف خود را بسنجید، قصد دارید بازی خود را برای چه پلفرمی ایجاد کنید؟ اندروید یا آی‌او‌اس؟ همواره به این نکته توجه داشته باشید که معمولا طراحی بازی برای همه‌ی پلتفرم‌ها کاری وقت‌گیر و هزینه‌بر است، شما برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و همچنین بررسی بازخوردهای کاربران می‌توانید در مرحله‌ی اول تنها یکی از پلتفرم‌های موبایلی را هدف بگیرید و در صورت موفقیت بازی آن را برای سایر سیستم‌عامل‌ها نیز توسعه دهید.

طراحی ظاهری چشم‌نواز ایجاد کنید

طراحی یک بازی همیشه سخت‌تر از ساخت یک اپلیکیشن است، بازی شما باید به قدری جذاب و زیبا باشد که بتواند سلایق مختلف را راضی نگه داشته و کاربر را مجاب کند تا به جای رقبا از بازی شما استفاده کند، پس سعی کنید همیشه به طراحی گرافیکی بازی خود اهمیت ویژه‌ای بدهید، البته این به معنای شلوغ بودن محیط بازی نیست.

شما باید بتوانید در نهایت سادگی، زیبایی را برای کاربر فراهم کنید، همواره اصول مرتبط با تجربه‌ی کاربری (UX) را مد نظر داشته و در مورد آن مطالعه کنید، چراکه تنها یک تجربه‌ی خوب می‌تواند بازیکن را به سمت بازی شما جلب کند.

مدل درآمدی خود را به درستی انتخاب کنید

هرچقدر هم که به صنعت بازی و گیم علاقه داشته باشید، اما در نهایت باید بتوانید از حرفه‌ی خود کسب درآمد کنید، پس این مرحله را جدی بگیرید و دقیقا مدل درآمدی بازی خود را مشخص کنید، به عنوان مثال نمونه‌هایی از شیوه‌های درآمدی برای یک بازی عبارتند از:

• پرداخت درون برنامه‌ای و فروش سکه، الماس و…
• فروش قابلیت‌های ویژه و اشتراک
• درج تبلیغات بنری و ویدیویی مرتبط با بازی
• ارائه‌ی نسخه‌ی دمو و دعوت از کاربر برای خرید نسخه‌ی کامل
• و…

اینها تنها برخی از مدل‌های درآمدی برای یک بازی موبایل هستند، شما می‌تواند بنابر خلاقیت و سلیقه‌ی خود روش‌های دیگری را نیز انتخاب کنید.

ابزار مناسبی را برای توسعه‌ی بازی خود انتخاب کنید

پیش‌تر موتور بازی‌سازی یونیتی را برای شما معرفی کردیم، اما باید بدانید تکنولوژی‌های بسیار زیادی برای توسعه‌ی بازی‌ها وجود دارد، همچنین این امکان وجود دارد که بازی شما نیاز به طراحی خاصی داشته و لازم باشد از زبان Native سیستم‌عامل مورد نظرتان استفاده کنید، به عنوان مثال زبان Java برای اندروید و Objective-C یا Swift برای iOS، انتخاب ابزار مناسب کمک زیادی به بهینه بودن بازی و همچنین سادگی کار شما خواهد کرد.

جمع‌بندی و سخن پایانی

هرچند صنعت بازی‌سازی و به خصوص بازی‌های موبایلی در ایران از محبوبیت خاصی برخوردار است اما شما باید سعی کنید با دید باز وارد این حرفه شوید، قبل از انتخاب مسیر در مورد آن تحقیق کرده و با آگاهی راهتان را انتخاب کنید، در صورتی که سوالی در این خصوص دارید آن را در بخش دیدگاه‌های این پست بپرسید، کارشناسان بازیاتو پاسخ‌گوی شما خواهند بود.

برای بازی‌ساز شدن باید چه کارهایی انجام دهیم؟‌

اولین توانایی که شما به عنوان یک طراح بازی نیاز دارید، توانایی صحبت کردن، خواندن و نوشتن به زبان انگلیسی است. زبان اصلی جامعه توسعه‌دهندگان بازی، انگلیسی است. تمام کتب مهم در زمینه­­‌ی طراحی و توسعه بازی به زبان انگلیسی نوشته شده و تقریبا همه‌­ی سازندگان بازی و افرادی که در مورد بازی‌­ها در وب سایت‌­ها، توییتر، فیسبوک و دیگر شبکه‌­های اجتماعی در حال نوشتن افکارشان به زبان انگلیسی هستند.

بنابراین درس اول این است که زبان انگلیسی خود را تقویت کنید تا برای تبدیل شدن به یک طراح بازی آماده شوید.

یک طراح بازی کیست؟

اگر شما می خواهید یک طراح بازی باشید باید بدانید یک طراح بازی دقیقا چه می­‌کند. یک طراح بازی متخصصی حرفه­‌ای در درک و ارائه بازی­ها است. کار یک طراح بازی تنها به ارائه یک ایده‌ی خوب برای بازی ختم نمی­‌شود. ایده تقریبا فقط ۱ تا ۵ درصد از کار یک طراح را تشکیل می­‌دهد. طراح یک بازی در واقع تلاش می­‌کند یک بازی را راه‌­اندازی کند؛ از اولین پیش فرض (‌نمونه اولیه) گرفته تا نسخه نهایی کار.

بر اساس تعریف جِس شِل، طراحی بازی به معنی عملِ تصمیم­‌گیری درباره‌­ی این است که یک بازی باید چگونه باشد و تصمیم­‌گیرنده طراح بازی است.

همه چیز از یک فکر (تصور کلی) شروع می­‌شود.

همانطور که گفتیم، طراح بازی فقط یک ایده دهنده‌­ی صرف نیست. در حقیقت ایده‌­ها واقعا کم ارزشند و هر کسی در یک تیم توسعه‌­دهنده بازی می‌تواند آن ایده را داده باشد. اولین وظیفه‌­ی یک طراح بازی، تبدیل ایده خام اولیه به یک سند قابل فهم است. این متن توصیفی کلی از ایده‌ی بازی است و شروعی جهت توجیه تکنولوژی، هزینه و زمانی که برای توسعه بازی لازم است. این سند مفهومی فقط اولین گامِ برداشته شده در این سفر بسیار طولانی محسوب می‌­شود.

GDD) Game Design Document)

این سند مفهومی گسترش پیدا کرده و جزئیات بیشتری را در برمی­‌گیرد و به عنوان یک سند طراحی بازی (GDD) شناخته می‌­شود. این سندی از تمام جنبه­‌های کوچک و بزرگ و جزئیات بازی است و مرجعی برای اعضای تیم بازی­‌سازی است و برای پاسخ­‌های احتمالی پرسش­‌هایتان باید به این سند رجوع کنید. طراح بازی طی فرآیند توسعه GDD مسئولیت حفظ اسناد و مدارک به روز شده را دارد.

نمونه‌­های اولیه و تکرارها (Prototypes and Iterations)

در توسعه بازی ابتدا باید یک نمونه اولیه ساخته شود. در این روش طراح بازی تلاش می­‌کند خروجی و مکانیک­‌های پایه­‌ای بازی و مسیر کلی بازی را نشان دهد. نمونه‌­های اولیه اغلب غیر دیجیتال هستند و طراح بازی می­‌تواند به روش­‌های سریع و موثر این نمونه اولیه را بسازد. ایده بازی واقعی نخواهد شد مگر اینکه اولین نمونه‌­سازی ساخته شود. اولین نمونه‌­سازی‌­ها معمولا بیشتر و بیشتر تکرار و بازگو می­‌شوند تا مکانیک­‌های بازی به طور موثر ساخته شود. در اینجا طراح بازی باید به طور مستقیم تمام چرخه­‌های تکرار و راه­‌حل­‌های جدید را پیاده‌­سازی کند.

برنامه­‌نویسی (Scripting)

برنامه­‌نویسی بخشی از کار طراح بازی است. طراح بازی معمولا با استفاده از یک زبان برنامه‌­نویسی (یا یک ویرایشگر گرافیکی؛ یا هر دو) باید رفتارهای شخصیت، سطوح بازی و به طور کلی گیم­‌پلی بازی را راه‌­اندازی کند.

تنظیم (بالانس بازی)

مقادیر موجود در بازی باید به درستی تنظیم شود تا بازی بالانس باشد. اینکه شخصیت بازی چطور و چقدر بپَرد؟ چه تعداد گلوله در یک تفنگ جا شود؟ میزان آسیب حاصل از یک شمشیر خاص چقدر است؟ تمام این مقادیر اغلب در یک سند اِکسل جمع­‌آوری می‌­شود، به طوری که طراح بازی آزادانه می­‌تواند آنها را تغییر دهد و شبیه‌­سازی را اجرا کند. اما در نهایت این مقادیر در بازی قرار داده شده و در زمان اجرا تنظیم می‌­شود.

ارزیابی نهایی

پس، کار یک طراح بازی شامل (البته لزوما محدود به این‌ها نیست)، پیاده­‌سازی ایده روی کاغذ و ساخت نمونه اولیه، مستند سازی، انتخاب حالت کلی بازی، مشخص کردن قوانین و چالش­‌های بازی، تصمیم­‌گیری در مورد سطوح بازی و رفتار شخصیت، تنظیم مقادیر هر چند کوچک به طور مکرر، ایجاد و نگهداری یک فایل اکسل از تمام مقادیر و روابط آنها موارد دیگری است. در نهایت شما باید بدانید که به عنوان یک طراح بازی همیشه باید به روز باشید. آخرین بازی­‌های روز دنیا را بشناسید، در مورد طراحی بازی‌­ها بحث کنید، بسیار مطالعه کنید، فیلم ببینید، بازی کنید و دائما در حال گسترش فرهنگ شخصیتان باشید. حالا بهتر متوجه می­‌شوید که کار یک طراح بازی بسیار زیاد است و ایده بازی فقط بخش کوچکی از این کار است.

به عنوان یک طراح بازی چه چیزهایی را باید بدانم؟

طراحی بازی به معنی یک طیف گسترده­ از دانش­‌هاست. البته تمامی موارد در نهایت مفیدند اما برخی از آنها بسیار مهمتر و ارجح هستند. به یاد داشته باشید، این مسیر آسان نیست، اما جذاب و چالش‌­برانگیز است.

چه چیز­هایی را باید مطالعه کنم؟

این یکی از سوالات متداول در مورد چگونگی تبدیل شدن به یک طراح بازی­ است. به هر حال پاسخ این سوال ساده نیست. اولین سوالی که معمولا در این رابطه پرسیده می‌­شود این است که آیا یک داوطلب طراحی بازی نیاز به مدرک دانشگاهی دارد؟ در پاسخ باید گفت، بله. یک طراح بازی خوب باید دانشی گسترده داشته باشد، علاوه بر آن، باید در مورد یک یا چند موضوع هم دانشی عمیق داشته باشد. این مطلب به این معناست که حتی اگر به دانشگاه نرفته‌­اید، به منظور انجام این کار (طراحی بازی) شما نیازمند دانشی قابل قیاس با مطالب ارائه شده در یک دانشگاه هستید.

در حال حاضر مهم‌ترین موضوع برای یک طراح بازی چیست؟

من گمان می­‌کنم که تقریبا همه چیز مهم است. اما اگر از بین همه، چند مورد را بخواهم انتخاب کنم باید به ادبیات، هنر، تاریخ، ریاضیات و مطالعات رسانه‌­ای اشاره کنم که می­‌توانند موضوعات مفیدی باشند. در نهایت برای تبدیل شدن به یک طراح بازی دو چیز لازم است: ۱. یادگیری تئوری طراحی بازی ۲. بهبود دانش عمومی خودتان.

آیا من نیاز به یادگیری کد­نویسی دارم؟

باید بگم که، بله. البته لازم نیست که شما یک کُدِر (coder) باشید. اما واقعا به طرز چشمگیری در روند کارتان و بهبود آن موثر است اگر شما حداقل اساس یک زبان برنامه­‌نویسی را یاد بگیرید. واضح است که این موضوع تنها در مورد بازی­‌های دیجیتال صدق می‌­کند. اگر شما یک دانش کلی از برنامه­‌نویسی داشته باشید قادر به انجام اکثر کارها بدون نیاز به دیگران خواهید بود: آماده‌­اید که نمونه اولیه و پایه‌­ای را کامل کنید و چیزی که در سرتان می­‌گذرد را به صورت کارآمد به دیگران نشان دهید. شما اگر تا حدی برنامه­‌نویسی بدانید قادرید کدهای نوشته شده توسط دیگران را درک کنید و پیشنهادات بهتر و منطقی‌تری بدهید و با لحن درست‌تر و سریع‌تری مطلبتان را به دیگران برسانید تا کامل متوجه منظورتان شوند.

آیا نیاز به یادگیری نقاشی دارم؟

بله. هنر چیزی­ست که برخی از طراحان بازی به راحتی از آن چشم­‌پوشی می­‌کنند. اکثرا معتقدند بازی از مکانیک­‌ها ساخته شده و آرت فقط یک چیز ظاهریست. طبیعتا کارهای سخت هنری باید به هنرمندان محول شود اما یک طراح بازی خوب حداقل باید قادر باشد ایده ذهنی خودش را طراحی کند. به یاد داشته باشید، شیگرو میاموتو یکی از بزرگترین طراحان تمام دوران، کار خود را به عنوان هنرمند (Artist) آغاز کرد. یک دانش هنری کلی تا حد زیادی در انتقال ایده اصلی‌­تان به دیگران و ایجاد ارتباط خوب و موثر با تیم به شما کمک خواهد کرد و در بهبود کیفیت نمونه اولیه شما موثر است. در نهایت دانش شما در بخش کد­نویسی به برقراری ارتباطتان با برنامه­‌نویسان به شما کمک می­‌کند و دانش هنریتان در زمان کار با هنرمندان.

از کجا شروع کنم؟

اگر می­‌خواهید که طراح بازی شوید، باید از طراحی بازی شروع کنید. شما می‌­توانید بازی­‌ها را با یک دسته کارت طراحی کنید. البته مداد را فراموش نکنید. شما می­‌توانید با آجر­های لِگو، با یک صفحه شطرنج قدیمی این کار را انجام دهید. درس اول شما این است: «بازی فقط به گرافیک و نرخ فریمش نیست، بازی به قوانینش است.» شما می­‌توانید شروع به ساخت بازی کنید با هر آن چیزی که دم دستتان است. اگر می­‌خواهید بازی طراحی کنید، باید مستقیما از ساخت بازی شروع کنید. ساخت بازی نوشتن مفاهیم آن نیست. ساخت بازی به معنی، برداشت ذهنی شما و شروع آن تا رسیدن به مرحله پایانی­ است. در واقع بازی را شروع کنید و به مرحله نهایی برسانید. اگر هنوز کدنویسی بلد نیستید ‌(باید یاد بگیرید) با هر چیزی که می‌توانید شروع به ساخت بازی کنید و آن را روی کاغذ بنویسید. یک طراح بازی همیشه باید بازی بسازد. به علاوه، ۱۰ بازی اولتان احتمالا شکست می­‌خورند‌ (اما این تقصیر شما نیست) و در این مسیر بازی‌­ها بهتر و بهتر می‌­شود و به زودی قابل بازی­‌کردن خواهند شد.

چطور می­‌توانم اولین بازی خود را بسازم؟

راه­‌های زیادی برای انجام این کار وجود دارد. اگر نمی‌­توانید کد بزنید، با نوشتن روی کاغذ شروع کنید. ساخت یک بازی تخته‌­ای (Board Game) برای شروع آموزش­‌های زیادی را به شما می‌دهد. ایجاد یک بازی رومیزی راه بسیارخوبی برای شروع تبدیل شدن به یک طراح بازی­ست. همیشه زمان برای رسیدن به موارد دیجیتال وجود دارد. اما اگر هنوز هم اصرار دارید که از صفحه نمایش کامپیوتر استفاده کنید ابزارهایی مانند Game Maker یا Stencyl برای شروع مناسبند. هر دو آنها برای یادگیری اصول اولیه در مورد اینکه یک بازی چگونه کار می­‌کند بسیار مفید هستند. البته بسیار محدودند (به خصوص Stencyl) اما در حال حاضر شما باید یاد بگیرید که چطور بازی­‌های کوچک و سرگرم­‌کننده بسازید. موارد پیچیده‌­تر بماند برای بعد، زمانی که شما به اندازه کافی تجربه کسب کردید. اگر بیشتر به بازی­‌های 3D علاقه دارید، Unity 3D یک انتخاب عالی‌­ست. یادگیری آن ساده است و جامعه‌­ی بسیار بزرگ وجود دارد که می‌توانند در صورت نیاز، به شما کمک کنند. البته، تمام این موارد فقط یک سری پیشنهاد است و موتورهای بازی­‌سازی بسیار زیادی وجود دارد.

چگونه می­‌توانم شناخته شوم؟

اول از همه، پروژه ای را شروع کنید، سخت کار کنید و حداقل یک نمونه اولیه خوب بسازید. از اینترنت استفاده کنید: بهترین راه برای رسیدن به شهرت اینترنت است. افراد جالب را در توییتر دنبال کنید و در بحث­‌ها شرکت کنید. مهم‌تر از این­ها، هویت شخصی برای خود بسازید: در وب سایت توییتر یک حساب باز کنید و روزانه از آن استفاده کنید. در سایت Pinterestعضو شوید. این­ها به شما کمک می‌­کند تا شناخته شوید. آنچه که توانایی انجامش را دارید به دیگران نشان دهید، با دیگران صحبت کنید و به زودی با افرادی آشنا خواهید شد که برایتان اهمیت قائلند و توسط آنها شناخته خواهید شد. به کنفرانس‌­ها و ایونت‌­ها بروید، با افراد همفکر خود معاشرت کنید و مشاوره بگیرید. انتخاب اول شما احتمالا کنفرانس­‌های توسعه بازی باید باشد. شناخته شدن مساله­­‌ی مهمی­‌ست اگر تصمیم دارید بازیتان را به طور مستقل منتشر کنید و البته اگر به دنبال یک کار خوب در یک شرکت خوبید مطمئنا حضور خوب در شبکه­‌های اجتماعی تا حد زیادی به شما کمک می­‌کند.

Game Jam

Game Jam برای شروع بسیار ارزشمند و مفید است. Game Jam رویدادی­‌ست که در آن توسعه­‌دهندگان بازی سعی می­‌کنند طی یک دوره کوتاه مدت ( ۴۸ ساعته) یک بازی را تکمیل کنند. این رویداد در سراسر جهان همزمان انجام می­‌گیرد و امسال در ایران ۱ تا ۳ بهمن برگزار می­‌شود که برای ثبت نام می‌­توانید از این لینک استفاده کنید:www.globalgamejam.org و برای گزینه‌­ی Choose a jam site باید آواگیمز یا انستیتو ملی بازی­‌های رایانه­ ای را انتخاب کنید. اگر واقعا تصمیم دارید یک طراح بازی شوید حتما سعی کنید در این رویداد شرکت کنید چون خیلی چیزها یاد می­‌گیرید.

شغلی پیدا کنید.

زمانی که خوب مطالعه کردید و دو یا سه بازی کوچک ساختید و چند نمونه کار خوب ارائه کردید حالا زمان آن رسیده که به دنبال یک شغل در بخش توسعه بازی باشید. اول از همه باید بدانید که یافتن شغلی با عنوان طراح بازی بسیار مشکل است. اکثر طراحان بازی به طور سنتی در ابتدا تِسترهای سابق، برنامه نویس یا آرتیست­‌هایی بودند که مشخصات کار خود را تغییر داده­‌اند. شاید بد نباشد در ابتدای کار به عنوان تِستر وارد محیط کار شوید. با تست بازی­‌ها شما می­‌توانید نحوه کار در شرکت را یاد بگیرید و به مسائل مفیدی برسید.

چه بازی­‌هایی را انجام دهم؟

به عنوان یک قاعده کلی شما باید خیلی بازی کنید. هر بازی که می­‌توانید را بازی کنید و به یاد داشته باشید که باید نگاهی منتقدانه به بازی­‌ها داشته باشید. بازی­‌ها را تشریح کنید و سعی کنید، درک کنید که چطور کار می­‌کنند، آنها را بشکنید و تجزیه و تحلیل کنید. یک روش خوب برای این کار مطالعه مطالب موجود در اینترنت در رابطه با ارزیابی، بحث و انتقاد  در مورد بازی‌­های منتشر شده است. در این بررسی­‌ها به شما گفته می­‌شود که بازی­ مورد نظر چطور ساخته شده­ یا اینکه توسعه­‌دهندگان با چه مشکلاتی روبرو شده‌­اند و این موارد بسیار به شما کمک می­‌کند.

تا می­‌توانید مطالعه کنید.

favahonar@

جدول اندازه کاغذ از 4A0 تا A10:

در جدول زیر سایز کاغذهای سری A در دو واحد اینچ و میلی‌متر بر اساس استانداردهای ISO 216 تعریف شده است.

میرزا غلام‌رضا اصفهانی (۱۲۴۶-۱۳۰۴ هجری قمری) از استادان خوشنویسی ایرانی و یکی از برجسته‌ترین خوش‌نویسان خط نستعلیق و شکسته‌نستعلیق بود. میرزا غلامرضا اصفهانی از معروف‌ترین خوشنویسان دوره قاجار بوده‌است. نام پدرش «میرزا جان» بود و در جوانی به دربار محمد شاه و پس از آن به دربار ناصر الدین شاه راه یافت.

پدر میرزا در سال ۱۲۱۲ه‍. ق از اصفهان به تهران آمده و به کسب قنادی مشغول شد. از آن‌جا که با وجود چند فرزند دختر، هیچ پسری نداشته، به زیارت امام‌رضا(ع) مشرف شده و با توسل به آن حضرت خداوند در سال ۱۲۴۶ ه. ق. پسری به وی می‌دهد که به همین دلیل نام وی را غلام‌رضا نهادند.

میرزا غلام‌رضا مردی مسلمان، عارف، ادیب، دلسوخته و اهل معنی و اعتقاد بود. غلام‌رضا در ۵ سالگی به مکتب رفت پس از دو سال قادر به خواندن قرآن به‌تمامی شد.او در سنین پختگی و استادی هنر خود را «توفیق خداوند عزوجل» می‌داند  و آنجاییکه اوصاف هنرش را شرح می‌دهد، می‌گوید که «نه از باب خودستایی است بلکه محض بروز فضل یزدانی و نفس مسیحایی است» (

غلام‌رضا در ۵ سالگی به مکتب رفت پس از دو سال قادر به خواندن قرآن به‌تمامی شد. میرزا در خاطراتش می‌نویسد که در همان سال در رؤیایی صادقه به محضر امیرالمؤمنین علی(ع) شرفیاب شده و همین واقعه سیر زندگی او را دگرگون می‌کند. میرزا در قطعه‌ای به خط شکستهٔ خفی چنین می‌نویسد: «قریب هفت‌ سال از سنین عمرم گذشته در دبستان به خواندن قرآن اشتغال داشته. شبی به خواب، بزرگواری ارشادم نمود به تقبیل آستان شاه‌ اولیا در دنبالش شتافتم. در گوشهٔ آن جا حضرت شاه اولیا ارواح العالمین له الفدا توقف داشتند. چون نزدیک‌تر شدم فرمود مشقت بیاور. علی‌الفور صفحه کاغذ و دواتی به حضور مبارک تقدیم نمودم. در وسط آن صفحه لام و الف و یایی نگاشته و فرمودند از این رو بنگار. فردای آن شب در دبیرستان معلم صورت خواب را سؤال نمود. این بندهٔ حقیر ماجرا کماجرا باز گفت. دیگر حقیر را به تحصیل خط واداشت...» و این آغاز کار خوشنویسی او بود.

میرزا پس از آن نزد میر سید علی تهرانی (پدر میرحسین خوشنویس مشهور) به تعلیم خط پرداخته تا جایی که در نه سالگی به حسن خط نامی می‌شود و در طول عمر نچندان بلندش آثار بسیاری را آفریده که برخی از آن‌ها در زمرهٔ آثار ملی هنری کشور ثبت شده‌اند.0

او را به بابی‌گری متهم کردند که شفاعت یکی از اعیان یا فرزندان ناصرالدین شاه او را از خشم شاه رهانید و از مرگ نجات داد.

میرزا غلامرضا که دیر همسر اختیار کرده بود در سال ۱۳۰۰ ه‍. ق هنگامی که ۵۴ ساله بود، صاحب فرزندی می‌شود که نامش را محمد رضا می‌گذارد. اما محمد رضا در سه سالگی ناگهان بیمار شده و فوت می‌کند و داغ بزرگی به جان میرزا می‌نشیند تا جایی که آرزوی مرگ می‌نماید و در جایی می‌گوید: «پس از دیدن داغ و ناکامـی او مرا مرگ خوشتر ازین زندگانی» طولی نکشید که به آرزویش رسید و در روز پنج‌شنبه چهارم ربیع‌الثانی سال ۱۳۰۴ هجری قمری به سرای باقی کوچ کرد. او در باغ میرزا حسین خان سپهسالار در جوار حاج میرزا صفا در و در صفاییه ابن بابویه در چشمه‌علی شهر ری به خاک سپرده شد.

خوشنویسی در دربار

میرزا غلام‌رضا اصفهانی در جوانی به حضور محمد شاه قاجار احضار شد؛ شاه که خو از خوشنویسی نستعلیق بهره داشت خط او را آزمود و او را به معلمی فرزندانش گمارد. ‍س از مرگ محمد شاه ناصرالدین شاه نیز همچنان به وی توجه داشت.

میرزا غلام‌رضا شاید تنها خوشنویسی است که هر دو خط نستعلیق و شکسته‌نستعلیق را به مهارت و استادی تمام می‌نوشته و در هر دو نیز صاحب سبک ویژهٔ خود است. شیوهٔ میرزا در خط از محکم‌ترین و قوی‌ترین شیوه‌های خوشنویسی است و کتیبه‌ها، قطعات وسیاه‌مشقهای وی نیز در صدر آثار خطوط شکسته و نستعلیق محسوب می‌شوند.

میرزا غلامرضا اصفهانی در ترکیب‌بندی حروف و کلمات استاد بود. از آن جا که میرزا در زمان حیات نامی‌ترین استاد مسلم خوشنویسی بود، نگارش آثار بسیاری به وی سفارش داده می‌شد که برخی را به شاگردان خود سپرده (مانند کاشی‌های پیرامون بقعهٔ شیخ صدوق ابن بابویه که به محمد ابراهیم تهرانی واگذار نمود.) و تعدادی را نیز خود رقم زد که از آثار جاودانهٔ هنر خوشنویسی به‌شمار می‌روند.

از بهترین نمونه‌های کتیبه‌نویسی میرزا غلامرضا کتیبه‌های مدرسه سپهسالار (مدرسه عالی شهید مطهری فعلی در میدان بهارستانتهران) است که آن را در سال ۱۳۰۱ نگاشته‌است. تعداد قابل توجهی از قطعاتی که به خط نستعلیق از میرزا غلام‌رضا به‌جا مانده‌است شباهت ظاهری بسیاری به سیاه‌مشق دارد. به‌طوری‌که در نگاه اول تمیز این قطعات از سیاه‌مشق شاید ممکن نباشد و بعضی از صاحبنظران به دلیل تعدد قطعاتی که به این صورت از میرزا غلام‌رضا به‌جا مانده‌است، عبارت «میرزا غلام‌رضا اصفهانی سیاه مشق نویس» را در توصیف او به‌کار برده‌اند.

درباره تأثیر خط شکسته بر خط نستعلیق میرزا غلامرضا به اجمال و اختصار می‌توان موارد ذیل را بر شمرد: کوچک شدن دایره‌ها بخصوص در حرف (ی)، پیچ و تاب و چرخش و خمش پر غمزه حروف، بلندی بیش از حد معمول دنباله(م)، استفاده بجا از حروف و کلمات خرد اندام (در سیاه مشق)، کاربری نیم کشش‌های خط شکسته، در نظر داشتن تناسبات سواد و بیاض خط شکسته در ترکیب صفحه نستعلیق خصوصاً در سیاه مشق‌ها و استفاده بسیار از ارسال (از ویژگی‌های خط شکسته) در سیاه مشق نستعلیق و بطور کلی تسریع در حرکات دست و قلم نمود بیشتری دارند.

امضا

میرزا غلامرضا اصفهانی اغلب آثارش را با عبارت «یا علی مدد» امضا می‌کرده‌است.اما رقم یا امضای میرزا در بعضی از قطعات اسم کامل او به‌اضافه «یا علی مدد» است و در بعضی فقط «یا علی مدد» یا «یا علی مددی» بدون‌نام میرزا غلام‌رضا ـمده‌است. در قطعاتی هم امضا به‌صورت «العبد المذنب الفقیر الحقیر غلام‌رضا غفرله» و «یا علی مدد.» یا به‌صورت «هو» و در سطر زیر هو، «الفقیر الحقیر المذنب غلام‌رضا» و بعد «یا علی مددی» یا به صورتی شبیه به آنچه ذکر شد می‌باشد.

آوازه

آوازه و آثار میرزا غلام رضا مرزهای زمان و مکان را در نوردیده‌اند. و حتا در زمان حیاتش به اقصا نقاط علم رسیدند. تمام عاشقان هنر آرزوی قطعه خطی از میرزا داشتند. نظام‌الملک معروف به نظام پادشاه محلی حیدرآباد هند آثار بسیاری از میرزا غلام‌رضا را در کتابخانه و مجموعه‌اش نگهداری می‌کرد. دکتر مظفر بختیار نقل می‌کند که در بازار نسخه‌های خطی کاشغر مرکز ایالت ترکستان چین اثری از میرزا غلام‌رضا را با صحافی سنتی دیده که احتمالاً از آخرین امیر فارسی زبان آن منطقه به جای مانده بوده‌است. همچنین معیرالممالک در یادداشتی از سفرش به اروپا می‌نویسد که زمانی که از موزه تفلیس از بزرگترین مراکز هنری آن زمان دیدن می‌کرده عکس میرزا و اثری از او را در تالاری که به نام مردان بزرگ جهان مزین بوده دیده‌است.

یک دهه پیش در نمایشگاه «هانگ جو» در پکن پایتخت چین استاد «سانگ» خوشنویس برجسته چینی تحت تأثیر اثری از میرزا قرار گرفت چندانکه به آرامی اما بسیار طولانی گریست و به نشان احترام با قلم موی خوشنویسی درشتش نگاشت:

بزرگترین خوشنویس جهان میرزا غلام‌رضا اصفهانی

آثار

افزون بر کتیبه‌نویسی مدرسه سپهسالار که میرزا غلام‌رضا آن را در سال ۱۳۰۱ نگاشته‌است آثار زیادی به خط او باقی مانده‌است، از جمله:

• رساله تحفه‌الوزرا - در سال ۱۲۵۹
• مناجات‌نامه منظوم منسوب به حضرت علی
• ۲۹۸ صفحه بیاض که تنها سند کتبی اشعار میرزا غلام‌رضا اصفهانی می‌باشد
• رساله‌ای در اصطلاحات صوفیه
• گلستان سعدی به خط شکسته
• سفرنامه حاج سیاح در ۲۱۶ صفحه به خط شکسته (ناتمام)
• کتاب پاتولوژی ترجمه میرزا علی‌خان رئیس‌الاطباء در حدود ۲۰۰ صفحه به خط شکسته
• تعداد نسبتاً زیادی از قطعات و سیاه‌مشق‌های شکسته و نستعلیق

اشعار میرزا غلامرضا

میرزا شعر هم می‌سرود و تخلصش غزال بود. نظم و نثر میرزا فصیح و استادانه‌است چنان که این معنی از نوشته‌های او به خوبی بر می‌آید. در نظم و نثر شاگرد امامقلی خان قاجار بود که غارت تخلص می‌کرد و سخت به او ارادت داشته‌است. این شاگرد و استاد پیوسته با هم دمساز بوده‌اند. میرزا در یادداشت‌های خود غارت را به استادی خطاب کرده و از او به احترام یاد می‌کند و او را ابوالفضایل خوانده‌است. بعید نیست که تخلص غزال را غارت به او داده باشد لکن میرزا در اشعارش هرگز به این تخلص شعری ندارد.

نمونه‌ای از شعر میرزا غلامرضا اصفهانی:

سؤالات
1
سردترین رنگ در دایره رنگ کدام است؟ 
الف) زرد نارنجی                    ب) قرمز  بنفش                               ج) سبز آبی                د) بنفش آبی
2
طیف نامرئی امواج الکترومغناطیسی بیشتر از 800 نانومتر را چه می گویند؟
الف) ماورای بنفش        ب) مادون قرمز                     ج) الکترومغناطیسی      د) لیزر 
3
قوه تشخیص رنگ از کدام جنبه مورد بررسی قرار می گیرد؟ 
الف) فیزیکی               ب) شیمیایی                        ج) روانشناسی             د) فیزیولوژیکی 
4
از ترکیب 2 رنگ اصلی از دایره رنگ چه رنگی حاصل می شود؟ 
الف) ثانویه                 ب) بنیادی                           ج) ثالثیه                   د) مکمل 
5
برای تهیه کدام یک از دست بافت های زیر از پشم های رنگی بدن گوسفند استفاده می شود؟
الف) قالی                  ب) نمد                                        ج) جاجیم                 د) قالیچه 
6
 رنگهای مصنوعی در چه دوره ای به ایران وارد شدند؟
الف) صفویه                ب) ایلخانیان                         ج) قاجاریه                 د) پهلوی 
7
 درحال حاضر کدام یک از رنگهای مصنوعی زیر، در صنعت قالی بافی استفاده می شود؟ 
الف) دندانه ای             ب) اسیدی                           ج) مستقیم                د) بازیک
8
سرکه دارای چه اسیدی است؟ 
الف) اگزالیک              ب) استیک                          ج) سیتریک               د) لاکتیک
9
 حجم پاتیل باید به اندازه ای باشد که علاوه بر خامه ، ................ برابر وزن خامه آب را در خود جای می دهند؟
الف) 30                    ب) 35                               ج) 40                     د) 45
10
کدام یک از وسایل زیر به عنوان حمام رنگ در آزمایشگاه به کار برده می شود؟ 
الف) لوله آزمایش         ب) بشر                                        ج) هیتر                    د) PH متر
1

11
 از کدام یک از روشهای زیر در کارخانجات رنگرزی، بیشتر استفاده می شود؟ 
الف) دندانه پیش از رنگرزی                 ب) دندانه به هنگام رنگرزی 
ج) دندانه بعد از رنگرزی                               د) بدون دندانه
12
به کار بردن کلافهای نامنظم و درهم در رنگرزی چه مشکلی را ایجاد می کند؟
الف) کمرنگ رنگ می شود                  ب) نایکنواخت رنگرزی می شود. 
ج) الیاف نمدی می شود                               د) کلاف ها اصلاً رنگ نمی گیرد.
13
از این اسید بیشتر جهت رنگهای شیمیایی استفاده می شود. 
الف) سولفوریک           ب) استیک                          ج) اگزالیک                د) سیتریک 
14
برای بدست آوردن رنگ کامل از روناس، باید از ریشه گیاه چند ساله استفاده کرد؟
الف) 3 تا 7                ب) 3 تا 9                           ج) 7 تا 9                  د) 8 تا 9
15
چوب کدام یک از گیاهان زیر، به رنگ قرمز مایل به ارغوانی است؟
الف) نیل                   ب) بَقَم                                         ج) هلیله                   د) جفت 
16
 رنگهای مورد استفاده جهت الیاف ابریشم کدامند؟ 
الف) خمی، مستقیم، اسیدی                                    ب) راکتیو، خمی، کرومی 
ج) خمی، مستقیم، بازیک                                       د) راکتیو، اسیدی، بازیک
17
از این دندانه به دلیل شفافیت رنگ حاصله برای رنگرزی خامه با قرمزدانه استفاده می شود؟ 
الف) قلع                   ب) مس                              ج) آهن                              د) زاج سفید 
18
چرا در هنگام خشک کردن الیاف، نباید آن را آویزان کرد؟ 
الف) خشک نمی شود    ب) درهم فرو می رود              ج) نمدی می شود        د) دورنگی می شود
19
بهترین اسید مصرفی جهت رنگرزی روناس کدام است؟
الف) استیک               ب) لاکتیک                          ج) سولفوریک             د) اگزالیک 
20
در رنگرزی کدام یک از گیاهان زیر از روش احیاء کردن استفاده می شود؟ 
الف) نیل                   ب) روناس                           ج) اسپرک                 د) قرمزدانه
2

21
کدام یک از الیاف زیر معدنی هستند؟
الف) کنف                  ب) کتان                             ج) اکریلیک                د) آزبست 
22
سطح مقطع کدام یک از الیاف زیر بیضوی و شبیه لوبیا است؟ 
الف) پشم                  ب) پنبه                              ج) ابریشم                  د) مصنوعی 
23
علت رنگین بودن الیاف پنبه چیست؟ 
الف) ناخالصی ها          ب) رنگدانه ها                       ج) سطح مقطع           د) طول الیاف 
24
پروتئین الیاف پشم، چه نام دارد؟
الف) پکتین                ب) سرازین                          ج) کراتین                 د) سلولز 
25
روش شناسایی الیاف پشم به روش شیمیایی، با چه موادی انجام می گیرد؟ 
الف) آهک                 ب) اسید استیک                   ج) شعله                   د) سود سوزآور
26
کدام یک از نخ های زیر از ابریشم نیست؟
الف) کتان                  ب) ترم                                         ج) اورگانزین               د) کرپ
27
از چه ماده ای برای فراری دادن بید و حشرات موذی از خانه و از فرش، استفاده می کنیم؟ 
الف) میتین                ب) نفتالین                           ج) پریژن                   د) آب اکسیژنه 
28
از ترکیب گیاهان اسپرک و نیل چه رنگی حاصل می شود؟ 
الف) طلایی                ب) سبز                              ج) نارنجی                  د) بنفش 
29
از ریشه کدام یک از گیاهان زیر برای رنگ دهی استفاده می شود؟ 
الف) هلیله                 ب) زعفران                           ج) اسپرک                 د) زرد چوبه 
30
قرمز دانه لهستانی بر روی چه درختی زندگی می کند؟ 
الف) عناب                 ب) انجیر                             ج) کاکتوس                د) انبه 
31
کدام یک از گیاهان زیر مازوج دار نیستند؟ 
الف) بلوط                  ب) روناس                           ج) گردو                    د) انار 
32
رنگ کدام یک از گیاهان زیر در استان چهارمحال بختیاری بیشتر استفاده می شود؟
الف) پوست انار           ب) پوست گردو                               ج) بَقَم                     د) گندل
33
رنگهای لومینگ جزء کدام یک از رنگهای زیر می باشد؟ 
الف) کرومی                ب) خمی                            ج) مستقیم                د) اسیدی 
34
الیاف دندانه داده شده با کدام نوع دندانه، باید از نور آفتاب و نور شدید دور نگه داشته شود؟ 
الف) زاج سفید           ب) کروم                             ج) مس                              د) آهن 
35
به جای سود سوزآور از چه ماده ای می توان استفاده کرد؟ 
الف) آمونیاک              ب) گرد روی               ج) هیدروسولفیت سدیم                     د) کرومات دوپتاس 
36
وجود چه علامتی نشان دهنده ثبات رنگ در مقابل نور و سایش و شور است؟
الف) متال                  ب) آنیلینی                          ج) کمپلکس               د) سولید 
37
برای تهیه کدام یک از رنگهای زیر، 2 % رنگ زرد + 1 % رنگ آبی به همراه کات کبود و اسیداستیک استفاده می شود؟ 
الف) مله ای                ب) قهوه ای                          ج) ترمه ای                د) ساق چناری 
38
برای بدست آوردن رنگ کامل از قرمز دانه بهتر است قرمزدانه قبل از مصرف ............ شود؟
الف) در آب سرد حل شود                                      ب) سائیده شود 
ج) در اسید حل شود                                             د) با روناس مخلوط شود
39
برای تهیه رنگ زرد در همدان، از چه گیاهی استفاده می شود؟ 
الف) اسپرک               ب) برگ مو                          ج) برگ بید                د) گندل 
40
چرا نباید خامه خشک را در داخل حمام دندانه قرار داد؟
الف) روی خامه زودتر از مغز خامه دندانه می شود.
ب) چون الیاف حالت نمدی پیدا می کنند. 
ج) مغز خامه زودتر از روی خامه دندانه می شود.  
د) الیاف کمتر دندانه می شوند. 
4
با آرزوی موفقیت